Het is vrijdag, 10.30 uur. Zoals iedere week geven we Follow your Sun lessen aan groep 7 en 8 van een basisschool. We zijn op de helft van de lessenreeks. Vandaag is het tijd voor les 5: ‘Hoe kan ik mijzelf en anderen meer vertrouwen?’.

We beginnen in groep 7. Net voordat we de klas binnen lopen, vertelt de juf ons dat er tijdelijk zeven extra kinderen in de klas zijn. Ze zitten in de schakelklas, de kinderen zijn nieuwkomers en spreken nog geen Nederlands. Wat hebben we veel respect voor deze leerkrachten, die dagelijks te maken hebben met extra uitdagingen als deze.

De oefening van vandaag is een variant op het welbekende format ‘Over de streep’. Door verschillende vragen te stellen, worden de kinderen aangemoedigd om eigen keuzes te maken en zichzelf open op te stellen. We vertellen de klas waarom we deze oefening doen: ‘Door elkaar beter te leren kennen, leren we elkaar en elkaars gedrag beter begrijpen. Wanneer je weet wat iemand heeft meegemaakt of waar iemand zich zorgen over maakt, kunnen we namelijk meer rekening houden met elkaar.’ De vragen die we stellen worden geleidelijk steeds persoonlijker: ‘Van wie wonen de ouders niet meer bij elkaar?’ ‘Wie heeft het gevoel dat hij of zij het niet goed genoeg doet?’ ’Wie is er wel eens gepest?’ maar ook: ’Wie heeft er zelf wel eens gepest?’ De kinderen lopen richting het bord als het antwoord op de vraag voor hen ‘ja’ is. De twee groepen kinderen kijken elkaar vervolgens aan en sturen elkaar een hartje als symbool voor liefde: ik zie jou.

En dan geven we aan we dat onze vragen erop zitten. ‘Wie van jullie heeft er nog een vraag die je aan de klas zou willen stellen?’ De een na de andere vinger steekt in de lucht en er lijkt geen einde te komen aan de vragen van de kinderen, allemaal even persoonlijk en kwetsbaar. ‘Wie moet er familieleden missen?’ ‘Wie heeft er wel eens iemand verloren?’ ‘Wie voelt zich alleen?’ Bij sommige vragen breken er een aantal kinderen, het verdriet komt dichtbij. In het groepsgesprek dat volgt, blijkt dat de kinderen veel nare dingen hebben meegemaakt. Veel te veel voor een 11- of 12 jarige. Er zijn veel tranen, maar gelukkig ook veel troostende armen en liefde van klasgenootjes. Ook de juffen doen mee, wat ongelooflijk krachtig is: ze zijn belangrijke rolmodellen voor de kinderen. De oefening van vandaag heet niet voor niks: ‘Alles wat ons verbindt’.

Na de lunchpauze, waarin wij onze eigen harten kunnen luchten bij elkaar, is het tijd voor de les in groep 8. Nu we in verschillende groepen tegelijk lesgeven, is het interessant om te zien hoe iedere klas uniek is. De dynamiek en energie van een groep is altijd anders. Maar, achter deze energieke maskers gaan kinderen met een heftig verleden – en helaas vaak ook heden – schuil. Het meest bijzondere moment bij deze klas, ontstaat bij de oefening die we spontaan inzetten na ‘Over de streep’. We merken dat deze klas een meer intieme setting nodig heeft. Ook dit is iets wat wij steeds meer leren: aanvoelen wat de groep op dit moment nodig heeft en op basis daarvan durven improviseren. We maken een kring en leiden de volgende oefening in. ‘Maak de zin af: Als je me echt zou kennen, dan zou je weten dat …’. Ineens draait de sfeer om. Kinderen steken driftig hun vinger in de lucht en beginnen één voor één verhalen te delen: waar zij zich zorgen om maken, waar ze verdriet om hebben of wat veel indruk op ze heeft gemaakt. Ook hier troosten klasgenootjes elkaar en creëren we samen een veilige sfeer waarin alles gedeeld mag worden. De ruimte om te delen doet goed. Wanneer je op jonge leeftijd al veel hebt meegemaakt, moet er zo nu en dan ruimte zijn om hier een plek aan te geven. Vandaag hebben we daar samen weer een stap in gezet. En gelukkig zijn de leerkrachten er om dit in de klas voort te zetten.

We sluiten af met de armen om elkaar heen: ‘Lieve klas, dank je wel voor jullie openheid. Vandaag hebben jullie laten zien hoe lief jullie voor elkaar kunnen zijn. De les van vandaag ging over vertrouwen, het is ontzettend fijn om te zien hoe jullie elkaar steunen. Wat zijn we trots op jullie. Tot volgende week!’

Kiymet & Myrthe